De VN waarschuwt voor een wereldwijde mentale gezondheidscrisis door het coronavirus. De organisatie roept landen op snel maatregelen te nemen die psychische problemen bij mensen kunnen voorkomen.

De VN denken dat de toenemende geestelijke problemen bij mensen zijn veroorzaakt door „decennia van verwaarlozing en weinig investeren in de geestelijke gezondheidszorg.” „Zelfs wanneer de coronapandemie onder controle wordt gebracht zullen verdriet, angst en depressie mensen en gemeenschappen blijven treffen”, zei António Guterres, secretaris-generaal van de VN.

De coronapandemie heeft ook Nederland op zijn kop gezet. Of je nu achter de maatregelen staat of niet; deze periode heeft impact op iedereen. Een paar voorbeelden:

• Gezondheid: Je kan nog zo gezond zijn en toch getroffen worden door het virus. Een milde variant of je kunt op de IC terecht komen.
• Werk: Je verruilt je kantoor voor een werkplek thuis. Is deze werkplek fijn en goed ingericht? Hoe is het überhaupt om thuis te werken? Kun je je ertoe zetten om je werk te doen of word je afgeleid? Vragen die vele Nederlanders bezighielden en nog steeds bezighouden. Ik hoor regelmatig om mij heen dat het werk ineens toch niet zo leuk is omdat er thuis gewerkt wordt. Collega’s om je heen maken toch vaak of een baan leuk is of niet. Maar ook; blijft ik mijn baan houden? Wanneer mag ik weer aan het werk? Veel sectoren zijn of worden hard geraakt door deze pandemie.
• Zorgen: misschien heb je niet de zorg voor jezelf om ziek te worden, maar wel voor je naasten. Wat als zij het virus krijgen? Of nog erger; eraan overlijden.
• Partner: Nu je beide veel thuis zitten. Hoe gaat het met jullie relatie? Wordt jullie relatie sterker of ga je je veel meer aan de ander irriteren?
• Vrijgezel: Hoe ga je om met de stilte om je heen? En niet meer alles kunnen of mogen doen?
• Gezin: Ineens zit je allemaal thuis. 24 uur per dag bij elkaar. Hoe hou je dat vol? Waar zijn de grenzen? Hoe geef je les aan je kinderen? Ineens ben je naast vader of moeder ook nog eens juf of meester.
• Familie en vrienden: ineens zie je veel familieleden en vrienden tijdelijk weinig tot niet meer. Ook al kun je videobellen, voor het raam staan. Het is toch anders.
• Financiën: hoe gaan we het financieel redden? Behouden we onze baan? Of als je zelfstandig ondernemer bent; kun je aan het werk blijven? Heb je werk genoeg?

Allemaal factoren die onze basisovertuigingen heeft doen opschudden en op de kop heeft gezet, de overtuigingen die ons juist zoveel houvast geven. Vergelijk het met een aardbeving. Het brengt ons basisvertrouwen in de wereld aan het wankelen. In één klap moeten we onder ogen zien hoe kwetsbaar en sterfelijk we eigenlijk zijn en hoe grillig en onrechtvaardig de wereld in elkaar kan zitten.

Als je er middenin zit ga je automatisch op de overlevingsstand. Pas nu de maatregelen versoepeld worden is er ook tijd om terug te kijken. En juist nu hoor en zie ik nog meer angst, boosheid en verdriet om mij heen. Ook merk ik dat hetgeen waar een aantal mensen tegen aan liepen in mijn praktijk bijvoorbeeld zijn uitvergroot tijdens de lockdown. En juist nu is er nog meer noodzaak om met deze problemen en klachten iets te doen. Ook gaan we nu de gevolgen merken; er is misschien wel kans op een tweede golf, er is een recordstijging van het aantal werklozen door de coronapandemie.

We kunnen terugkijken naar een periode die voor de één misschien fijn geweest is, voor de ander (zeer) onprettig op misschien wel diverse vlakken, de ander is bezig geweest met levens redden (ook dit hakt erin!). Deze periode heeft impact. Mijn advies is ook om daarbij stil te staan en er niet aan voorbij te gaan.

Deze periode is lastig omdat:

1. Als je doorgaat het een sneeuwbaleffect wordt; ik voel niets, ik denk niets. Hiermee duw je je probleem of klacht weg. Dit slaat zich ergens op in een cel in je lichaam. Alle tegenslagen, gedachten, emoties stapelen zich op waardoor de sneeuwbal groter wordt. Totdat ie uit elkaar valt. En dan? Dan word je misschien onnodig boos, trek je je juist terug, word je onverschillig etc.

Terwijl intern de radars maar blijven gaan en je pijntjes voelt. Het liefst druk je deze weer weg. Je gaat dan een masker opzetten. Hetgeen je aan de buitenkant laat zien strookt niet met wat er met je intern gebeurt.

• Als je tijd neemt om stil te staan bij deze periode en er niet aan voorbij gaat, kan dit je naar de keel grijpen of heb je juist misschien vaker last van je buik of hoofdpijn. Wat is er allemaal gebeurd? Heb ik er invloed op gehad? Hoe gaat het nu verder? Na een moeilijke of lastige gebeurtenis gaat ons hoofd daarna nadenken, doemdeken en terugspoelen. En daar kan je problemen van krijgen. Je kan in een slachtofferrol komen. Terwijl je juist een leider wil zijn van je leven. De vraag is dus als je stil staat bij deze periode en er niet aan voorbij gaat, hoe kun je hier uiteindelijk sterker uitkomen. Hoe kun jij veerkrachtiger worden? Ik kan je hierbij helpen met o.a. mijn 3-daagse training Vergroot je Veerkracht.

Veerkrachtiger worden kan op verschillende manieren. Hierbij een aantal handvatten die jou kunnen helpen:

• Voel wat er in je lichaam gebeurt

Nu er tijd is om te reflecteren of als je juist je probleem wegstopt, dat is de eerste stap om te voelen wat er in je lichaam gebeurt.

Ga eens rustig vijf tot 10 minuten op een stoel zitten in een rustige ruimte, adem diep in en uit. En merk op wat er in je lichaam gebeurt. Waar voel je iets? En wat voel je? Is het prettig, voelt het pijnlijk, is het groot of klein aanwezig? Het hoeft niet gelijk helder te zijn. Dat komt. Maak hier elke dag even tijd voor.

• Emoties

Misschien merk je allerlei emoties op in je lichaam. Kun je deze emoties benoemen? Of kun je ze indelen in groepen? Als je de emotiegroep angst, boosheid, verdriet, schaamte/schuld, blijheid hebt; in welke groep of groepen vallen jouw emoties?

Emoties benoemen kan lastig zijn. We zijn namelijk gewend dit te rationaliseren.

Zo hoor ik bij sporters vaak; pijn is een emotie en kun je blokkeren. Ja dat kan zeker, je kan je pijn blokkeren (weet ik alles van). Maar dat neemt niet weg dat het er zit en dat het een signaal aan je af wil geven. We hebben te luisteren naar de signalen die we krijgen.

• Lichaam

Wat voel je in je lichaam? Wordt je keel dichtgeknepen? Voel je druk op de borst? Heb je last van je buik? Heb je migraine na een lastige situatie? Welke signalen zijn dit voor jou? Voel het eens, en denk er eens over na. Wat probeert jouw lichaam jou te vertellen?

• Gedachten

Het stemmetje in ons hoofd, onze gedachten, kan ons helemaal gek maken. Deze kan ervoor zorgen dat je maar negatief blijft denken over de situatie. Maakt dat het er beter op? Nee zeker niet. Maar onthoud één ding heel goed. Jij bent niet je gedachten! Jij hebt een keuze of je de gedachte toe laat. En als je deze toelaat heb je nog altijd de keuze of je ernaar luistert.

Praat erover met anderen

Als je merkt dat je gedachten continu een loopje met je nemen, je je emoties niet meer de baas kunt zijn of last hebt van (vage) fysieke pijntjes, dan is het goed om het er eens met een ander over te hebben. Aan jou wat voor jou goed voel; je kunt hulp inschakelen van een professional maar je kunt ook je verhaal doen bij mensen in je omgeving.

Voelen, voelen en nog eens voelen

We hebben veel meer te leren voelen. Voelen wat er in je lichaam gebeurt, voelen wat jij wil, voelen wat goed voor je is. En als je kunt voelen, dan komt de combinatie met het lijntje naar je mind ook. Dan komen denken en voelen veel meer in balans. Dagelijks zie ik het in mijn praktijk, bij de mensen om mij heen; het is zo makkelijk om je pijn, om je klacht, om je probleem weg te drukken en een masker op te zetten. Maar het is niet nodig! Je maakt het jezelf onnodig moeilijk. En geloof me, daar weet ik alles van. Ik heb het ook jaren gedaan. Maar nu het pad voor mij vrij is om kwetsbaar te mogen zijn, levert dat zoveel rust, ruimte en energie op. Ik ben kilo’s lichter. En juist als je bewust kiest om kwetsbaar te zijn, juist dan ben je ijzersterk!

Kwetsbaarheid is namelijk geen vorm van zwakte (dat is wat men vaak denkt), en de onzekerheden, risico’s en emoties waarmee we elke dag worden geconfronteerd zijn vaak geen vrijwillige keuzes. De enige keus die jij hebt is hoe je ermee om gaat.

Naarmate je meer bereid bent om je kwetsbaarheid te erkennen en te omarmen, zul je meer moed en betrokkenheid tonen; naarmate je je meer afschermt van je kwetsbaarheid, zul je meer vanuit angst en minder vanuit verbondenheid handelen. Dat is toch niet wat je wilt?

Jij hebt een keuze. Ook nu we nog in de coronapandemie zitten, en gelukkig heel veel meer mogen dan weken geleden, heb jij een keuze. Kies je ervoor om even bij deze periode stil te staan en durf je hierin kwetsbaar te zijn naar jezelf en de ander? Of kies je voor het sneeuwbaleffect en zet je een masker op?

Neem de tijd om deze mail te laten bezinken. Als je er vragen over hebt, als je niet weet hoe, als je gewoon iets wilt delen naar aanleiding van het lezen van deze mail, stuur mij gerust een bericht.

En wil je met bovenstaande professioneel iets doen? Klik hier om contact met mij op te nemen en een kennismakingsgesprek in te plannen om te kijken naar de mogelijkheden.