Ken jij hem? Die stem die je laat weten dat je iets beter niet kunt doen, omdat anderen je dan raar gaan vinden? Of die stem die zegt dat je niet goed genoeg bent en dat ze daar binnenkort wel achter gaan komen? Of die zegt dat je beter geen rood aan kan trekken, omdat ze je dan vast een aandachttrekker gaan vinden? Die stem is je innerlijke criticus. Iets wat in je kinderjaren is ontstaan om je te beschermen, maar wat je in je volwassen leven nogal eens in de weg kan zitten.

Wat is de innerlijke criticus?

De innerlijke criticus is vaak de stem van je ouders of opvoeders die je in je jonge jaren, uit liefde, probeerden te beschermen. De grootste angst van de mens is buitengesloten worden. En de grootste angst van een ouder, is dat je kind buitengesloten wordt. Dus wat doen ouders? Zij geven aan dat je je beter ‘normaal’ kunt gedragen, zodat je niet teveel opvalt.

Deze stem krijgt bij veel mensen een innerlijke plek en praat de rest van hun volwassen leven door. Goedbedoeld en om te beschermen. Maar als volwassene heb je die stem helemaal niet meer nodig. Jij kunt immers je eigen beslissingen nemen. Jij bent de leider van je eigen leven!

Hoe herken je de stem van de innerlijke criticus?

Iedereen heeft een innerlijke criticus. Ga maar eens na of je hem herkent in de volgende omschrijving:

• Een innerlijke criticus is vooral bezig met wat anderen van je denken
• Hij is vooral gebaseerd op aannames en verwachtingen en niet op wat er daadwerkelijk gebeurt
• Hij lijkt vaak op een ‘kras op de plaat’, iedere keer hoor je hetzelfde en een oplossing komt er niet
• Hij is vaak zwart-wit, veroordelend en mist iedere vorm van nuance
• Hij kan doen of hij je wil beschermen met teksten als ‘waarom zou je zoveel moeite doen? Het is wel zo veilig om het niet te doen’ of ‘je kunt beter nog even wachten, want je bent er nog niet klaar voor om…’
• En de beste tekst: ‘zie je nou wel, ik had het je toch gezegd?’

Als ik naar mezelf kijk, dan komt die stem vooral op in situaties waar ik buiten mijn comfort zone kom. Dan hoor ik dingen als: ‘doe dit nou niet, straks zeg je iets verkeerds’, of ‘kijk uit, want hij weet hier veel meer van dan jij, dus je kunt beter niet voor de groep gaan staan’, ‘wat als ik de verkeerde keuze maak?’, enz. Inmiddels weet ik waar de stem vandaan komt en weet ik dat ik die stem niet ben. En dat ik dus een keuze heb om ernaar te luisteren of niet.

Hoe ga je om met deze stem?

Deze stem gaat niet over. Dit is iets wat zo in je hoofd zit, dat het er heel moeilijk uit gaat. En dat hoeft ook niet. De stem is ontstaan uit liefde van, onder andere, je ouders. Om je te beschermen en ervoor te zorgen dat je erbij hoorde. Dat je vrienden had en dat mensen je leuk en aardig vonden. Er zijn 2 manieren om met de stem om te gaan: ernaar luisteren en geloven dat het klopt wat hij zegt, of ernaar luisteren en vervolgens je eigen plan trekken.

Als je mijn vorige blog leest, over slachtoffer of leider, dan geldt hier dat een slachtoffer vaak zijn of haar innerlijke criticus gelooft en daarnaar handelt. Een leider maakt zijn of haar eigen keuze en bepaalt zelf wat hij of zij gaat doen.

Hoe kun je omgaan met je innerlijke criticus?

• Ten eerste door hem te herkennen. Zodra je hem herkent, heb je een keuze hoe je ermee omgaat.
• Stel wat er gezegd wordt aan de kaak, is het echt zo zwart/wit? Of zit er nog een heel grijs gebied tussen?
• Is de stem gericht op vooruitgang en mogelijkheden?
• Wat gebeurt er als ik naar deze stem luister? Wat doet dat met mij?
• Wat gebeurt er als ik een andere keuze maak? Wat doet dat met mij?
• Dus is het waar wat de innerlijke criticus zegt? Hoe weet ik dat het waar is? Zijn er feiten?
• Luister naar je hart. De stem zit alleen in je hoofd en je hart weet wat goed is.

Authenticiteit

Wel of niet luisteren naar je innerlijke criticus heeft ook te maken met authenticiteit. Wie ben jij nu echt? In ieder geval niet je innerlijke criticus. Dat is een heel klein onderdeel van je en bepaalt niet wie jij bent of wat jij wel of niet kunt en wilt. Wil je meer weten over authenticiteit? Bestel dan hier mijn e-book. En heb je vragen over je innerlijke criticus en hoe je daarmee om kunt gaan? Neem dan gerust contact met me op.